Diagnoza osobowości
Badanie osobowości jest jednym z ważniejszych obszarów diagnozy psychologicznej.
Osobowość określana jest jako zbiór relatywnie stałych cech, dyspozycji czy właściwości człowieka nadających względną spójność jej zachowaniu. Kształtuje się ona na przestrzeni całego życia, lecz w okresie dzieciństwa i wczesnej młodości proces ten zachodzi najbardziej dynamicznie. To poprzez pryzmat ukształtowanej osobowości człowiek odbiera świat, zachowuje się w dany dla siebie sposób i w charakterystyczny tylko dla niego sposób porusza się w otaczającym go świecie.
Badanie osobowości w procesie diagnozy psychiatrycznej, psychologicznej i psychoterapeutycznej jest istotne ze względu na fakt, że od jej wyników zależy późniejszy sposób prowadzenia terapii, zarówno psychoterapii jak i farmakoterapii.
Podstawowym celem diagnozy osobowości jest zdiagnozowanie czy u danej osoby nie wykształciły się cechy świadczące o zaburzeniach osobowości. Niestety zaburzenia osobowości są poważnym rozpoznaniem. Na szczęście nie u każdej osoby występują zaburzenia osobowości. O wiele częściej mamy do czynienia z cechami osobowości (a te ma każdy z nas), które w większym lub mniejszym stopniu mogą przypominać zaburzenia osobowości, ale jeszcze nimi nie będą.
Diagnoza osobowości jest także bardzo przydatna dla osób ciekawych swoich własnych cech dominujących, chcących poznać swoje mocne i słabe strony oraz dla osób poszukujących odpowiedzi na pytanie „kim i jaki/a jestem?”. Zdarza się, że pewne cechy osobowości mogą znacznie utrudniać funkcjonowanie; w takich sytuacjach warto poznać je bliżej, a dzięki temu jak najtrafniej określić plan terapii mającej na celu poprawę funkcjonowania danej osoby.
W praktyce diagnoza osobowości polega na wypełnieniu serii specjalistycznych testów, zarówno tradycyjnych jak i komputerowych. Nie każdy z tych testów nadaje się dla każdego, dlatego też dobór narzędzi ustalany jest indywidualnie.
Zazwyczaj diagnoza osobowości trwa ok 2-3 tyg (w zależności od wybranych narzędzi) a po zakończeniu diagnozy każdy pacjent otrzymuje pełen raport z badań, omawiamy wyniki i planujemy dalsze etapy leczenia.